Doğal metalik iyonlar (demir, manganez), humus, fosilleşmiş maddeler, plankton, ot ve endüstriyel atıklar suda renk oluşumuna neden olabilir. Sudaki kolloidal maddeler suyun rengini mavileştirir. Bitkisel maddeler suya sarı/yeşil renk verir. Demir tuzları ise esmer, kırmızı-kahverengi renk verir.
Suyun içme ve kullanma veya endüstriyel amaçlarla kullanımından önce renk ortadan kaldırılmalıdır. Yine kullanımı sonucu renkli atık su oluşturan endüstriyel işletmeler sudaki rengi giderdikten sonra ortama vermelidirler.
İçilebilir nitelikteki su renksiz ve saydam olmalıdır.
Ölçüm
Suda renk ve bulanıklık analizi genelde birlikte yapılır ve bulanıklığı yüksek olan sular öncelikle 45nm.lik filtreden geçirilerek interferans verebilecek bulanıklık ortadan kaldırılır.
Renk tayininde kullanılan Platinyum-kobalt standardı genel olarak içme ve kullanma sularının renk tayininde kullanılırken endüstriyel veya atık suların rengini saptamak için daha çok spektrofotometrik veya fotometrik yöntemler kullanılır. Bir birim platinyum-kobalt renk derecesi 1 mg/L platinyum (kloroplatin iyon formundaki) tarafından üretilen renge eşittir.
Standard kloroplatinat solüsyonunun hazırlanışı:
1.246 gr potassium chloroplatinate (K2PtCl6) (0.500 g metalik Pt?a eşittir) ve 1 gr kristal kobalt klorid (CoCl2?H2O) 100 mL konsantre HCl içeren distile suda çözündürülür ve distile su ile 1000 mL?ye tamamlanır. Hazırlanan stok solüsyon 500 renk ünitine eşittir. Hazırlanan solüsyondan nesler tüplerine ayrı ayrı 0.5, 1, 1.5, 2, 2.5, 3, 3.5, 4, 4.5, 5, 6, 7 ml alınarak üzeri distile su ile 50 mL?ye tamamlanır. Bu şekilde 5 ? 70 ünitelik renk skalası hazırlanmış olur.
Kontaminasyon ve buharlaşmayı engellemek için nessler tüplerinin ağzı temiz tıpalarla kapatılmalıdır. Solüsyonların amonyakla kontamine olması durumunda renk koyulaşacağından amonyak bulaşmasına karşı dikkatli olunmalıdır. İncelenecek su nessler tüpüne konulur ve diğer tüplerle karşılaştırılarak renk derecesi belirlenir. Tüpler karşılaştırılırken tüplere vertikal olarak bakılır. Tüpün alt kısmına ışığı sıvı kolonunun içine/yukarı doğru yansıtacak bir düzenek hazırlanır.
Yukarıda anlatılan işlem görünen renk derecesini verir. Eğer gerçek renk derecesi belirlenmek isteniyorsa yaklaşık 1-2 saatlik santrüfüj işleminden sonra renk karşılaştırması tekrar yapılmalıdır. Renk derecesinin 70?in üzerinde çıktığı durumlarda su örneği dilüe edilerek renk karşılaştırması tekrarlanmalıdır.
Kullanılacak nessler tüpleri 50 ml.lik kapasiteye sahip uzun tip olmalıdır. Tüpler her kullanımdan önce çok iyi temizlenmelidir. İncelenecek suyun içindeki biyolojik aktivite renk değişikliğine neden olacağından hemen ölçüm yapılmayacak su örnekleri +4ºC?de saklanmalıdır.
Günümüzde platinyum-kobalt ölçeği halen standart kullanılmakla birlikte ölçüm için genelde otomasyonlaşmış fotometrik cihazlar kullanılmaktadır.
tarafından güncellenmiştir.
